ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ
Θεατρική δραστηριότητα στους κόλπους της Ευξείνου Λέσχης εκδηλώθηκε ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’40 με τον «Ποντιακό Θεατρικό Όμιλο», αποτελούμενο από μέλη του Σωματείου που, αρχικά, λειτούργησε ως ανεξάρτητη ομάδα, με επικεφαλής τον Νίκο Σπανίδη, άνθρωπο προικισμένο με πηγαία καλλιτεχνική φλέβα. Στη συνέχεια (1946), προσαρτήθηκε οργανικά και ενσωματώθηκε διοικητικά στην Εύξεινο Λέσχη, μέχρι και το 1985 οπότε διακόπηκε η δραστηριότητά του.
Στη διάρκεια των 40 και πλέον ετών λειτουργίας του «Θιάσου» παρουσιάστηκαν δεκάδες θεατρικά έργα, γραμμένα όλα στην ποντιακή διάλεκτο, από ποντιακής καταγωγής συγγραφείς, με προεξάρχοντα τον Φίλωνα Κτενίδη, ο οποίος είχε και τη διοικητική εποπτεία και μέριμνα του «Θιάσου» από την πλευρά της Ευξείνου Λέσχης, στα πρώτα χρόνια της δράσης του.
Τα έργα, συνήθως, ήσαν ηθογραφικές κωμωδίες και δραματικές ηθογραφίες, με θέματα τον έρωτα, την «προξενείαν», τον γάμο, την ξενιτιά, την οικογενειακή ζωή, την ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα των Ποντίων, αλλά, επίσης, και με πατριωτικό και ιστορικό περιεχόμενο.
Παραστάσεις δόθηκαν σε μεγάλες, κατάμεστες αίθουσες, στη Θεσσαλονίκη («Βασιλικό Θέατρο», «Ολύμπιον», «Χατζώκου»), στην Αθήνα («Ρεξ», «Κοτοπούλη»), καθώς και σε άλλες πόλεις της χώρας, όπου υπήρχε συμπαγής ποντιακός πληθυσμός. Στη μεγάλη πλειονότητά τους, οι συντελεστές των παραστάσεων (σκηνοθέτες, ηθοποιοί κλπ.) ήσαν ταλαντούχοι ερασιτέχνες που συμμετείχαν στον θίασο κινούμενοι από φιλοτιμία, ενθουσιασμό, καλλιτεχνικό μεράκι και, κυρίως, αγάπη για την παράδοση του Πόντου.
Ενδεικτικά, έργα του Φίλωνα Κτενίδη («Ο Ξενητέας», «Το Μαυροκόρτ’ς», «Ο Κλήδoνας», «Η Προξενεία», «Ο Μάραντον», «Ο Χωρέτες», «Τη Τρίχας το γεφύρ’», «Η ανεψιά τη Βέβαια», «Ο Διγενής Ακρίτας»), του Πόλυ Χάιτα («Θεού πλάσμαν εν’ κ’ ο εφτωχόν», «Οι τελευταίοι»), του Γεωργίου Τσουλφά ( «Φλόγες στον Πόντο», «Απότε και ατώρα»), του Θ. Γ. Κανονίδη («Πρόσφυγες στην Ελλάδα»), του Σίμου Λιανίδη ( «Το αίμαν νερόν κι γίνεται», «Σα κρύα τη λουτρού»), του Τάκη Παρασκευόπουλου («Έρθαν οι εμπόρ’»), του Ισαάκ Ευσταθιάδη («Η νερομάισσα»), των Μ.Κυνηγόπουλου-Ηρ.Κοκοζίδη («Το νερόν εσέβεν σ’ αυλάκ’»), είναι μερικά από αυτά που παρουσιάστηκαν και έτυχαν ενθουσιώδους υποδοχής σε περιοδείες του θιάσου, ανά ολόκληρη την επικράτεια.
Το 1983, μετά από πρόσκληση της εκεί ομογένειας, πολυμελής ομάδα του θεατρικού ομίλου της Ευξείνου Λέσχης ταξίδεψε στην Αμερική (Νέα Υόρκη) , όπου έδωσε σειρά παραστάσεων με τα έργα «Έρθαν’ οι εμπόρ’» και «Το νερόν εσέβεν σ’ αυλάκ’», σκορπώντας ρίγη συγκίνησης, νοσταλγίας και συγκίνησης στους συμπατριώτες που τις παρακολούθησαν.
Η ανασύσταση του Θεατρικού Ομίλου της Ευξείνου Λέσχης είναι ένας από τους στόχους του Σωματείου και, παράλληλα, η ένταξη στο εναλλασσόμενο δραματολόγιο των Κρατικών Σκηνών έργου γραμμένου στην ποντιακή διάλεκτο, όπως οραματίστηκε και με πάθος προώθησε, στο παρελθόν, ο αείμνηστος Πόντιος σκηνοθέτης Ερμής Μουρατίδης.